Afgelopen vrijdag in NRC: Vijf boeken over gaslighting laten zien waartoe een narcistische partner in staat is, door Rosan Hollak. „Ik ben een druppel ecoline die in een emmer water valt, vermengt, zijn kleur verliest. Wat hij zegt klinkt zo logisch, de klank van zijn stem doet iets met de woorden, of andersom. Hij liegt de waarheid tevoorschijn.”
Weerloos is Kirsten, de hoofdpersoon in Prooidier, de debuutroman van dichter en schrijver Irene Wiersma. Al jaren in een relatie met de oudere Berend, komt de muzikante in contact met Rudi, een succesvol popmuzikant. Ze ziet de tekortkomingen van deze oudere, onbetrouwbare man, toch kan ze geen weerstand bieden. Zijn intense aandacht voor haar, zijn onvoorspelbare gedrag sleuren haar mee in een destructieve relatie.
Zoekend naar houvast, klampt ze zich vast aan Berend maar terwijl Rudi haar blijft stalken, blijft ook zij naar hem verlangen en laat zich door hem geestelijk en fysiek mishandelen, totdat een gebeurtenis haar doet inzien dat hij nooit rekening met haar zal houden: „Hij gaat zo ver als hij wil gaan, er is niet eens genade als ik daar op een bepaald moment, ver voorbij de grenzen, om vraag.” Ze gaat in therapie en verlangt „niet langer naar het kruipen over de bodem, naar het schaven van mijn knieën bij het aanbidden van een defect persoon.” Maar zelfs jaren later kan ze, als hij allang is vertrokken, naar de ramen lonken als ze langs zijn oude huis fietst.’
In dit artikel komen verschillende typen narcisten aan bod, zoals de jager en het slachtoffer. Wat Prooidier betreft: niet alleen Rudi, maar ook Berend is een narcist. Een onopvallender en onbekender type: een verborgen narcist, een redder. Onder het mom van ‘zorgen voor’ verstikt de redder zijn partner.